Quy định mới về quản lý lao động, lương thưởng

Bộ Nội vụ đang dự thảo thông tư hướng dẫn thực hiện quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp nhà nước.

Dự thảo nêu rõ nguyên tắc quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với doanh nghiệp thực hiện theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP, trong đó năng suất lao động tính theo hướng dẫn tại Phụ lục dự thảo. 

Các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến năng suất lao động, lợi nhuận, tỉ suất lợi nhuận của doanh nghiệp để loại trừ khi xác định tiền lương, thù lao được quy định tại điều 4 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP, trong đó việc tính toán tác động của yếu tố khách quan phải được lượng hóa thành giá trị, số liệu cụ thể theo nguyên tắc: yếu tố khách quan làm tăng năng suất lao động, lợi nhuận, tỉ suất lợi nhuận thì phải giảm trừ, yếu tố khách quan làm giảm năng suất lao động, lợi nhuận, tỉ suất lợi nhuận thì được cộng thêm vào năng suất lao động, lợi nhuận, tỉ suất lợi nhuận khi xác định tiền lương, thù lao.

Quản lý lao động, thang lương, bảng lương

Theo dự thảo, doanh nghiệp xây dựng kế hoạch lao động, tuyển dụng, sử dụng lao động và thực hiện các chế độ, chính sách đối với người lao động theo quy định tại điều 5 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP.

Việc xây dựng và ban hành thang lương, bảng lương, phụ cấp lương được thực hiện theo quy định tại điều 6 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP, trong đó đối với doanh nghiệp đã xây dựng thang lương, bảng lương của người lao động, ban điều hành, hội đồng thành viên, kiểm soát viên bảo đảm quy định tại khoản 2 điều 6 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP thì được quyền tiếp tục thực hiện theo thang lương, bảng lương hiện hành của doanh nghiệp.

Trường hợp thang lương, bảng lương, phụ cấp lương không đảm bảo quy định tại khoản 2 điều 6 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP thì doanh nghiệp phải sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới thang lương, bảng lương.

Xác định quỹ tiền lương

Về tiền lương của người lao động và ban điều hành, tại dự thảo, Bộ Nội vụ đề xuất quy định xác định quỹ tiền lương thông qua mức lương bình quân; xác định quỹ tiền lương thông qua đơn giá tiền lương ổn định và xác định quỹ tiền lương đối với một số trường hợp, tạm ứng, dự phòng và phân phối tiền lương.

Trong đó, xác định quỹ tiền lương thông qua đơn giá tiền lương ổn định, dự thảo đề xuất quy định như sau:

Đơn giá tiền lương ổn định: Đơn giá tiền lương ổn định (đơn giá) được xác định bằng tổng tiền lương của các năm liền trước năm đầu tiên áp dụng đơn giá chia cho tổng các giá trị chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh.

Trong đó, tổng tiền lương là tổng quỹ tiền lương thực tế thực hiện của người lao động và Ban điều hành của các năm liền trước năm đầu tiên áp dụng đơn giá (tính theo năm tài chính).

Đối với doanh nghiệp xác định đơn giá mà phải sử dụng các quỹ tiền lương thực hiện từ năm 2024 trở về trước thì quỹ tiền lương thực hiện từ năm 2024 trở về trước gồm quỹ tiền lương thực hiện của người lao động và phần tiền lương thực tế đã chi trả cho ban điều hành và tiền thưởng an toàn đối với doanh nghiệp đang thực hiện chế độ thưởng an toàn (nếu có).

Số các năm liền trước bằng số năm doanh nghiệp dự kiến áp dụng đơn giá (tối thiểu 2 năm, tối đa 5 năm).

Tổng các giá trị chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh do doanh nghiệp lựa chọn theo tổng sản phẩm, sản lượng (kể cả sản phẩm, sản lượng quy đổi) hoặc tổng doanh thu hoặc tổng doanh thu trừ tổng chi phí chưa có tiền lương hoặc lợi nhuận hoặc chỉ tiêu khác phản ánh được đặc điểm, tính chất, hao phí lao động của người lao động) thực tế thực hiện của các năm liền trước năm đầu tiên áp dụng đơn giá (tính theo năm tài chính).

Trách nhiệm thực hiện

Dự thảo quy định, doanh nghiệp, người đại diện phần vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp, cơ quan đại diện chủ sở hữu, Bộ Nội vụ thực hiện các nội dung về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng theo quy định tại điều 28, điều 29, điều 30, điều 31 Nghị định số 44/2025/NĐ-CP.

Khi doanh nghiệp, người đại diện phần vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp, cơ quan đại diện chủ sở hữu báo cáo về kế hoạch lao động, quỹ tiền lương của người lao động và ban điều hành, mức tiền lương, thù lao của thành viên hội đồng, kiểm soát viên thì thống kê kèm số liệu theo biểu mẫu ban hành kèm theo thông tư này.

Bình Minh